Wat gebeurt er als je met je cabrio over de kop slaat?
Cabrio rijden is leuk, zonder dak boven je hoofd toeren. Normaal gesproken heeft een dak een dragende en een beschermende functie. Wat gebeurt er als het dak weg is en je slaat over de kop? Ben je nog wel veilig als je met een open dak over de kop slaat?
Cabrio’s worden extra beveiligd door een sterkere raamlijst en door het ‘Roll Over Protection System’ (ROPS). Deze ROPS uitrusting wordt op verschillende manieren toegepast: een beugel over de auto, valbeugels achter de passagiers of beugels die verstopte zitten in de auto en omhoog schieten als de auto omslaat. De verstevigde raamlijst en het ROPS zorgen dat je redelijk veilig zit in een omslaande cabrio.
Oké natuurlijk zit je liever met een dak boven je hoofd als je omslaat, je bent immers niet beschermt tegen uitstekende delen. Toch wordt er door fabrikanten serieus aandacht aan besteed om ervoor te zorgen dat je zo veilig mogelijk zit tijdens een ongeluk. Hoe het allemaal zit, wordt in dit artikel uitgebreid besproken.
Hoe veilig zit je in een over de kop geslagen cabrio?
De mate van veiligheid in een cabrio is sterk afhankelijk van het bouwjaar en van het automerk. Waar er bij oudere auto’s nog nauwelijks gekeken werd naar veiligheid, is het in de loop der jaren een steeds belangrijkere rol gaan spelen. Auto’s moeten elk jaar veiliger en veiliger worden. Ook staan sommige merken extra voor hun veiligheid, denk bijvoorbeeld aan Volvo, zij staan bekend om hun slimme snufjes om de veiligheid van een Volvo te verhogen.
Autofabrikanten houden er rekening mee dat het over de kop slaan van een cabrio extra risico met zich meebrengt. Daarom worden de raamlijsten van een cabrio extra verstevigd. Op deze manier houd je in geval van over de kop slaan voldoende afstand houden tussen het hoofd van de inzittenden en het asfalt. De achterpassagiers daarentegen zijn bij oudere cabrio’s wel echt de pineut. Ik hoef niet te vertellen wat daarmee gebeurt wanneer een cabrio over de kop slaat. Om ook de achterpassagiers te beschermen, is er op den duur een Roll Over Protection System (ROPS) in de auto gebouwd. Het doel van dit systeem: het beschermen van alle inzittenden.
Roll Over Protection System (ROPS)
Een ROPS is een algemene benaming voor een systeem dat de inzittenden beschermt als een cabrio over de kop slaat. Deze ROPS bescherming bestaat uit een dragende beugel die ervoor zorgt dat het hoofd van de inzittenden niet op het asfalt komen. De beugel kan meerdere vormen hebben: één grote beugel die over de auto loopt (dit zie je ook terug in open trekkers en -graafmachines), twee kleinere beugels die achter de hoofdsteun zitten of onzichtbare ingeklapte beugels die omhoog schieten als de auto omvalt.
De ingeklapte beugels zitten of achter de stoelen of in de hoofsteun verwerkt en schieten pas omhoog bij een bepaalde ‘roll-rate’. Dit houdt in dat wanneer de auto in een bepaalde tijd een bepaalde hellingshoek aanneemt, de auto het ziet als ongeluk en de beugels naar buiten schieten. Nadat de beugels naar buiten zijn geschoten, zijn ze opnieuw te gebruiken want je kunt ze weer naar binnen klappen (al is het de vraag of dit nodig is na een zwaar ongeluk). Helaas waren deze beugels destijds een prijzige optie en daarom zal je ze ook zeker niet tegenkomen in alle modellen. Toch is het wel de moeite waard om te checken of deze optie is aangevinkt wanneer je naar een wat ouder model cabrio aan het kijken bent.
Ongeluk met gesloten dak, hard top en soft top
Zit er verschil in veiligheid tussen of een hard top of een soft top, als je met gesloten dak rijdt? Het antwoord daarop is ja. Het is logisch om te bedenken dat een metalen dak veel meer draagvermogen heeft dan een stoffen soft top. Een hard top is in geval van een crash dus veiliger dan een soft top.
Omdat een soft top minder bescherming biedt dan een hard top, zorgt het ROPS systeem ervoor dat je veilig zit. De rolbeugels bieden met gesloten dak net zoveel bescherming. Ook de verstopte (uitschietende) rolbeugels bieden bescherming met gesloten dak. De beugels staan zo gepositioneerd dat ze door het achterraam breken en naar buiten schieten. Bij een plastic achterruit is het vrij makkelijk om door de ruit de schieten. Bij cabrio’s met glazen achterruit hebben de rolbeugels kleine ijzeren puntjes op de bovenkant om door het glas te breken. Op het moment dat de auto dreigt te kantelen schieten deze beugels naar buiten en komen ze door de achterruit van de soft top naar buiten.
Minder veilig dan fabrikanten beweren
De steeds betere techniek geeft veel vertrouwen en soms ook het beeld dat je ongeschonden weg kan lopen nadat je cabrio over de kop is geslagen. Toch blijkt uit veel proeven van 3e partijen dat je helemaal niet zo veilig zit als wordt gesuggereerd.
Zo is de mate van veiligheid afhankelijk van meerdere factoren zoals de snelheid, maar ook de hoogte tussen de stoel en het asfalt. Als de bestuurder/passagier te hoog in de stoel zit of de stoel heel hoog heeft staan, is de kans dat je hoofd in contact komt met het asfalt een stuk groter. Het volgende punt van kritiek gaat over de ‘verstevigde’ raamlijst. Bij een cabrio is de raamlijst sterker dan bij een dichte auto, het is alleen niet waar dat de raamlijst het complete gewicht van de auto kan dragen. Vaak knikt de raamlijst iets door, waardoor de ruimte naar het asfalt kleiner wordt, bovendien neemt de kans op beknelling toe als de raamlijst knikt.
Statistisch gezien wordt de conclusie getrokken dat cabrio’s veiliger zijn dan dichte auto’s. Echter zijn dit geen realistische cijfers en valt hier geen terechte conclusie uit te trekken. Om te beginnen rijden er veel minder cabrio’s dan dichte auto’s, dus is het logisch dat er minder (ernstige) ongelukken gebeuren. Ten tweede worden cabrio’s niet dagelijks gereden maar worden ze enkel uit de garage getrokken om rustig te toeren met lekker weer. De cijfers die jaarlijks naar buiten komen over het aantal ernstige ongelukken en de veiligheid moet je met een korrel zout nemen.
Conclusie, hoe veilig zit je nou?
Maar dan de vraag: hoe veilig zit je nou echt in een cabrio? Fabrikanten doen er van alles aan om cabrio’s steeds veiliger en veiliger te maken. Toch zijn ze stiekem nog niet zo veilig als soms gesuggereerd wordt. Wel kun je met zekerheid zeggen dat de mate van veiligheid in modernere auto’s steeds meer is toegenomen. Oude auto’s hebben nog nauwelijks tot geen extra veiligheidssystemen en de kans op serieuze verwondingen is aanzienlijk groter dan bij moderne auto’s.
Het Roll Over Protection System maakt het over de kop slaan met de cabrio een heel stuk veiliger en verkleint de kans op serieuze verwondingen. De meest moderne cabrio’s zijn voldoende uitgerust om te zorgen dat inzittende niet in contact komen met het asfalt. Is een nieuwe cabrio dan net zo veilig als een dichte auto? Het antwoord hierop is helaas nee. Ondanks dat er allerlei veiligheidssystemen aan boord zijn, is er geen dak boven je hoofd dat je kan beschermen van uitstekende objecten (denk een aan stoeprand).
De conclusie is dat er alles aan gedaan wordt om zo veilig mogelijk te zitten in een cabrio. Als een cabrio over de kop slaat ben je in principe veilig van het asfalt en zou je er (bijna) ongeschonden uit moeten komen. Helaas ben je niet beschermd tegen objecten als stoepranden, wellicht dat autofabrikanten hier in de toekomst ook nog iets op verzinnen!